Yorgunluk, mut­suz­luk, dik­kat ek­sik­li­ği, gerginlik ve tahammülsüzlük gibi şi­ka­yet­ler ha­va sı­cak­lıkla­rı ve nem ora­nı­nın ar­tı­şıyla aynı oranda artıyor. Yaz aylarında gecelerin kısalması ile beraber gece geç yatmak, ye­ter­siz uy­ku uyumak; bit­kin­lik, yor­gun­luk ve si­nir­li­lik hallerini de yanında ge­tir­iyor.

Özel­lik­le aşırı nemli havalar; mut­lu­luk, se­ve­cen­lik ve dinç ol­mak gi­bi ken­di­mi­zi iyi his­set­me­mi­zi sağlayan duy­gu­la­rı­mı­zın azal­masına neden olmaktadır. Ya­ni tüm bun­lar aşı­rı sı­cak ha­va­lar­da hu­zur­suz, ra­hat­sız, huy­suz ve ak­si his­se­de­ce­ği­mi­zi gös­te­ren be­lir­ti­ler­dir. Da­ha faz­la kor­na ça­lı­nı­yor, suç ora­nı kat­la­nı­yor, daha çok alışveriş çılgınlığı patlaması yaşanıyor…

Bek­len­ti­lerin ya­şa­dı­ğı­mız gü­nün ka­li­te­si­ni önem­li öl­çü­de et­ki­le­diğini belirten Psikolog Yurtseven şöyle devam etti: “Ha­va sı­cak­lı­ğı­nı bü­yük bir me­se­le ha­li­ne ge­tir­me­yip; çö­züm üret­mek, sı­ca­ğın et­ki­le­ri­ni azalt­ma­ya ve uyum sağ­la­ma­ya ça­lış­mak ye­ri­ne, sü­rek­li olum­suz­luk­la­ra odak­la­nıp gün ge­çi­ril­me­ye ça­lı­şı­lır­sa psi­ko­lo­jik ola­rak stre­se gir­mek ka­çı­nıl­maz ola­cak­tır. Gün içe­ri­sin­de ak­ti­vi­te­de bu­lun­ma­mak dep­re­sif du­rum ya­ra­ta­bi­le­ce­ğin­den, ak­şam sa­at­ler­de eğ­len­ce­li ak­ti­vi­te­le­re za­man ayır­malı.”

Önem­li ka­rar­lar al­ma­yın Sı­cak ha­va­lar risk al­ma­yı ar­tır­dı­ğı için bu sü­reç­te önem­li ka­rar­la­rı (Bo­şan­ma, ye­ni bir iş aç­ma vb.) er­te­le­mek­te fay­da ol­du­ğu­nu söy­le­yen Yurt­se­ven bu­nun ne­de­ni­ni şöy­le açık­la­dı: “Çün­kü ani tep­ki­ler doğ­ru ka­rar­lar ver­me­yi en­gel­le­mek­te­dir. Bu ne­den­le sı­cak ha­va­lar­da dik­kat ve kon­san­tras­yon ek­sik­li­ği olu­şa­bi­le­ce­ği­nin far­kı­na va­rıp ya­pı­la­cak önem­li iş­le­ri da­ha se­rin or­tam­lar­da tek­rar göz­den ge­çir­mek­te fay­da var­dır.”

Bol sı­vı tüketin açık renk­ kı­ya­fet­ler giyin Ye­te­rin­ce sı­vı tü­ke­ti­mi ol­ma­dı­ğın­dan vü­cut den­ge­si bo­zu­la­rak; hal­siz­lik, yor­gun­luk, is­tek­siz­lik, si­nir­li­lik gi­bi et­ki­ler gö­rü­le­bil­di­ği­ni de ifa­de eden Yurt­se­ven şu öne­ri­ler­de bu­lun­du: “Ö­zel­lik­le su, ay­ran gi­bi şe­ker­siz ve asit­siz içe­cek­ler, vü­cu­dun mi­ne­ral den­ge­si­ni ko­ru­mak­ta­dır. Sı­cak ha­va­lar­da ter­cih edi­len kı­ya­fet­ler de bü­yük önem ta­şı­mak­ta­dır. Pa­muk ora­nı yük­sek ve vü­cu­da ya­pış­ma­yan açık renk­li kı­ya­fet­ler giy­mek, vü­cu­du da­ha ra­hat his­set­tir­di­ği için stre­si azal­ta­bil­mek­te­dir.”

Ha­fı­za ve dik­kat kay­bı ya­pı­yor Özel­lik­le dik­kat ge­rek­ti­ren iş­ler için sı­cak­lı­ğın art­ma­sı­nın olum­suz et­ki gös­ter­di­ği­ne dik­kat çe­ken Psi­ko­log Yurt­se­ven, “Ha­fı­za ile il­gi­li ça­lış­ma­lar­da uz­man­lar 22 de­re­ce­nin en uy­gun de­re­ce ol­du­ğu­nu be­lir­tir­ler. 22 de­re­ce­nin al­tın­da ya da çok üs­tün­de olan ha­va du­rum­la­rın­da ki­şi­ler­de ha­fı­za ve dik­ka­tin aza­la­ca­ğı be­lir­til­mek­te­di­r” de­di.

YAZ AYLARINA YÖNELİK SAĞLIKLI BESLENME ÖNERİLERİ:

1. Yaşamın her döneminde yeterli ve dengeli beslenme sağlığın korunması için esastır. Bu nedenle, dört besin grubunda bulunan çeşitli besinlerin en az 3 ana ve 3 ara öğünde yeterli miktarlarda alınmalıdır.
2. Kahvaltı günün en önemli öğünüdür. Yaz aylarında yapılacak kahvaltıda az yağlı peynirler, zeytin ve taze sebzeler bulunmalı, kafein içeren içecekler yerine de süt, meyve suyu, ıhlamur ve kuşburnu gibi bitki çaylar tercih edilmelidir.
3. Yaz aylarında yağlı besinlerin ve yağda kızartmaların tüketiminden kaçınılmalı; yemeklerde bitkisel sıvı yağların kullanımı, yemekleri pişirirken kızartma ve kavurma yerine haşlama, ızgara, kendi suyunda veya az suda pişirme gibi sağlıklı pişirme yöntemleri uygulanmalıdır.
4. Yaz aylarında vücut direncini artırmak ve vücudun yeterli miktarda vitamin ve mineral alınmasını sağlamak için sebze ve meyve çeşitlerinden yararlanılması önemlidir. Günde en az 5 porsiyon sebze ve meyve tüketilmesi gerekir.
5. Kan şekerini hızla yükselten ve hızlı düşüren besinlerin tercih edilmemesi, basit karbonhidrat olan saf şeker ve şekerli besinler yerine kepekli ekmek, makarna, bulgur gibi lifli besinlerin tüketilmesine özen gösterilmelidir.
6. Enerjisi yüksek hamur tatlıları yerine sütlü tatlılar, meyve tatlıları, dondurma gibi tatlılar tercih edilmelidir.
7. Terleme ile artan sıvı ve mineral kaybının önlenmesi için yeterli sıvı alımı önemlidir. Ayrıca, yaşamın her döneminde yeterli sıvı alımı vücutta oluşan toksinlerin (zararlı öğeler) atılması, vücut fonksiyonlarının düzenli çalışmasında, metabolizma dengesinin sağlanmasında ve vücutta pek çok biyokimyasal reaksiyonun gerçekleşmesinde son derece önemli rol oynamaktadır. Bu nedenle, her gün en az 2-2.5 litre (12-14 su bardağı) su içilmeli, sıvı alımının karşılanmasında kahve, çay ve gazlı içecekler yerine süt, ayran ve meyve suyu gibi içecekler tercih edilmelidir.
8. Besin zehirlenmeleri, halk sağlığını yakından ilgilendiren ve özellikle yaz aylarında artan hastalıklardan biridir. Çoğunlukla hafif seyirli ve kısa süreli hastalıklar olmalarına karşın, zehirlenmeye yol açan besinle ve kişiyle ilgili bazı faktörler hastalığın zaman zaman daha ağır seyretmesine hatta ölümcül olmasına yol açabilmektedir. Özellikle yaz aylarında dışarıda ve açıkta satılan yiyeceklerin, tüketiminden kaçınılmalı, çabuk bozulan potansiyel riskli besinler (et, yumurta, süt, balık vb.) açıkta bekletilmemeli, besinlerin hazırlanması ve pişirilmesi aşamalarında hijyen kurallarına özen gösterilmelidir.
9. Yaz aylarında özellikle rota virüslerden kaynaklanan bebek ve çocuklarda yaygın olarak görülen ishallerin önlenmesinde el temizliği ile sebze ve meyveleri yemeden önce iyice yıkamak çok önemli olup, ishali olanlar en yakın sağlık kuruluşuna başvurmalıdır. Yaz aylarında sağlıklı beslenme kriterlerine dikkat ederseniz daha mutlu ve dinç bir yaşam sürersiniz.